LOADING

Francien Schatborn

Altviolist bij de muzikale ontdekplek in Amsterdam

Altviool met diepe klank

Interview en tekst: Annie Oude Avenhuis - 3 december 2015

Francien Schatborn is altvioliste en komt uit een muzikale familie. Ze studeert met haar altviool cum laude af in 1995. Waarom is de altviool zo bijzonder voor haar? Het diepe geluid, de warme klank en de verbinding tussen cello en viool: dat is de rol van de altviolist. En die positie past bij haar. Maar elk solo optreden blijft vantevoren heel spannend. Ze is hoofdvakdocent op het conservatorium van Amsterdam en enthousiast lid van het Splendor collectief.

Van piano naar viool
Haar oma is pianiste, op haar vijfde speelt Francien al piano. Beide ouders zijn amateur musici: zij spelen veel kamermuziek. In plaats van te gaan slapen, luistert ze stiekem naar hun muziek. Het samenspel vindt ze heel bijzonder. En ze hoort aan de muziek als het ongelijk is.  Dat vertelt ze aan haar ouders: 'die vonden mij natuurlijk een “kleine wijsneus”.' Hieruit blijkt dat ze heel goed luistert. En vertelt ze: 'het zingen van de viool raakte mij.' Op haar negende stapt ze over naar de viool. Ze krijgt les van Coosje Wijzenbeek: een strenge en harde leerschool. Maar dat kan zij aan. Viool leren spelen is best moeilijk: discipline is noodzakelijk. Al snel wil ze zelf studeren met de deur dicht: ze stuurt haar moeder de kamer uit.

Overstap naar altviool
In 1992 volgt ze een zomercursus viool in Amerika bij een vrouwelijke Russische docent: 'ik werd enorm door haar geïnspireerd.' Om deze vioolcursus te betalen speelt ze daar als altviolist in het conservatoriumorkest: 'de altviool raakte me steeds meer.' Aanvankelijk speelt ze de Sonates van Brahms als hobby op de altviool. Langzamerhand verandert ze van een violist in een altviolist. Waarom is de altviool zo speciaal? 'De klank van de c-snaar trof mij, het diepe geluid en de vele klankkleuren. Maar ook de middenstem vond ik heel bijzonder.' De altviool is de verbinding tussen de cello en viool. Het samenspel staat centraal en dat past heel goed bij haar. Lange tijd dringt het niet tot haar door dat ze een altviolist is. Ze is namelijk afgestudeerd als violist. Een docent op het conservatorium is diep onder de indruk, als hij haar spel op de altviool hoort: 'Hij weet: dit is een altviolist'. Hij adviseert haar van de altviool een hoofdvak te maken. En dat doet ze.

Vak als musicus
Drie dagen na haar cum laude afstuderen krijgt ze een baan als solo-altviolist bij het Radio Philharmonisch Orkest. Eigenlijk wil ze kamermuziek spelen in plaats van in een groot orkest, maar ze speelt er al 20 jaar met veel plezier. Naast orkestmusicus is ze hoofdvak docent altviool en coördinator van de vakgroep. Ze heeft twee cd's opgenomen met romantische Nederlandse altviool muziek.

Splendor
Bij Splendor doe je als musicus alles zélf! Splendor is een mogelijkheid om jezelf op een andere manier uit te drukken en én als musicus te ontwikkelen. In de ontmoeting met andere musisci ontstaan allerlei creatieve ideeën: op elkaars ledenconcert mee spelen is zowel inspirerend als gezellig . 'De Parade van Splendor ervaar ik écht als een hoogtepunt aan het begin van het nieuwe jaar. '

Trois Portraits de l'Amour
'Voor mijn veertigste verjaardag kreeg ik een cadeau van mijn man. Een bevriend componist, Carlos Micháns, schreef in 2009 een stuk voor mij: “Portretten van de liefde”.  Ik zou dat stuk gaan spelen, maar in diezelfde periode overleed mijn vader. Dat was erg emotioneel en zijn overlijden raakte verbonden met dat stuk. Ik kon het een tijdlang niet spelen. En ik ging er steeds meer tegenop zien. Ik vertelde dat aan een vriendin. Zij zei: “kijk eens of je dat om kan draaien, speel het als een eerbetoon aan je vader.” Dat hielp enorm. Ik heb het bij Splendor in première gebracht. Het is een prachtig stuk, zeer sfeervol en mij zeer dierbaar. Misschien zet ik 'Trois Portraits de l'Amour' nog wel eens op cd: de delen zijn l'amour mélancholique, l'amour enragé en l'amour éternelle.'