Paul Wittgenstein: de man, zijn linkerhand en zijn muziek

The Wittgenstein Project draait om twee pianisten die beiden middenin hun succesvolle carrière hun rechterarm verloren, maar die de onmetelijk dappere keuze maakten hun muzikantschap tóch voort te zetten. De Weense pianist Paul Wittgenstein verloor in 1914 zijn rechterarm aan het front, en de Nederlandse pianist Folke Nauta verloor recentelijk het gebruik van zijn rechterhand door een neurologische afwijking. In The Wittgenstein Project stort Folke zich in een reeks concerten op de werken die speciaal voor Paul Wittgenstein werden geschreven nadat hij nog maar met één arm kon spelen.

Het is 1914; pianist Paul Wittgenstein heeft net zijn debuut gemaakt in de Gouden Zaal van de Wiener Musikverein als de oorlog uitbreekt. Zonder zich te bedenken stort hij zich in de strijd aan het oostfront en verliest al in de eerste dagen van de oorlog zijn rechterarm. Op wilskracht zet Wittgenstein zijn carrière als concertpianist voort. Zijn onuitputtelijke familiefortuin gebruikt hij om de beste componisten van zijn tijd opdrachten te verstrekken voor werken voor piano linkerhand. Daar hebben wij bijvoorbeeld het beroemde Concerto pour la main gauche van Maurice Ravel aan te danken.

Het Wittgenstein Project presenteert de muzikale erfenis die uit dit tragische en dappere verhaal is voortgekomen. Er wordt kamermuziek uit Wittgenstein's bibliotheek gespeeld en er wordt verteld over het mythische verhaal van zijn ongeluk, strijd en creatieve triomf. In deze editie horen we drie werken die sinds de première door Wittgenstein zelf niet meer te horen zijn geweest. Ze zijn pas onlangs weer opgedoken uit zijn bibliotheek, die tot 2001 gesloten is geweest. Hoog tijd dat dit Europees erfgoed de revanche krijgt die het verdient!

De blinde Oostenrijkse organist en componist Josef Labor was een persoonlijke vriend van de familie. Door Ludwig Wittgenstein, filosoof en jongere broer van Paul, werd hij "de ware opvolger" van Johannes Brahms genoemd. In het muzikale strijdgewoel van de 20ste eeuw is hij in vergetelheid geraakt. Hij had zijn sonate voor viool en piano linkerhand al af toen Wittgenstein terugkeerde uit de oorlog.

Net als Wittgenstein was Hans Gál in Wenen geboren, in de eerste wereldoorlog ten strijde getrokken en na de Anschluß Oostenrijk ontvlucht. Gál zette zijn werk voort in Engeland en was een van de oprichters van het Edinburgh International Festival. Wittgenstein waardeerde zijn romantische inborst, zijn Schubertiaanse melodiek en zijn heldere stijl en gaf hem de opdracht voor dit speelse kwartet voor strijktrio en piano linkerhand.

Ernest Walker, een Engelse componist van Indiase afkomst, schreef drie werken voor Wittgenstein, waaronder de charmante Variaties.

The Wittgenstein Project:
Folke Nauta - piano linkerhand
Lars Wouters van den Oudenweijer - klarinet
Prisma Strijktrio:
Janneke van Prooijen - viool
Elisabeth Smalt - altviool
Michiel Weidner - cello

Ledenconcert
Splendor kan alleen de onafhankelijke vrijplaats zijn die het is, dankzij de leden die ons steunen. Wij betalen hen terug met dat waar wij voor leven: muziek. Elk jaar geven alle Splendormuzikanten één concert dat gratis toegankelijk is voor deze groep steunpilaren aan wie Splendor haar bestaan dag in dag uit te danken heeft. Samen met de vele andere events betekent dit dat onze leden voor €9,99 p/m (en €4,99 voor minima en studenten!) zo'n 80 concerten per jaar gratis kunnen bezoeken - en ze op alle overige concerten korting krijgen. Geen slechte deal, toch?

Dankzij de leden kan Splendor onafhankelijk blijven van structurele subsidies, wat de enige manier is om échte vrijheid te behouden in programmering, experimenten, het nemen van risico's en het bieden van een springplank aan jonge, opkomende artiesten. Wie een andere plek kan noemen waar géén centrale programmeur is, waar elk moment last-minute concerten kunnen worden ingepland, waar geen backstage is en artiesten en publiek constant door elkaar lopen en met elkaar aan de bar hangen, waar mysterieuze hersenspinsels kunnen worden gepresenteerd die elders vaak als te riskant worden bestempeld, en die toch garant blijft staan voor hoge kwaliteit door de top van de Nederlandse muziekscene in deze creatieve speeltuin te laten rondrazen, die krijgt een gratis lidmaatschap!

Word je liever geen lid maar ben je wel geïnteresseerd in dit concert? Dan kun je hieronder gewoon een kaartje kopen en ben je alsnog meer dan welkom in het clubhuis.